Որոնք են Տասը Պատվիրանները։ Ի՞նչ են նրանք ուսանում։

Մովսեսը գրել է Աստվածաշնչի առաջին հինգ գրքերը: Այս գրքերը նկարագրում են Իսրայել ազգի ծնունդը հազարավոր տարիներ առաջ: Մովսեսի առաքելությունն էր ծնել այս ազգը՝ որպես լույս, շրջակա ազգերի համար: Նա սկսեց իսրայելացիներին (կամ հրեաներին) Եգիպտոսի ստրկությունից դուրս բերելով՝ և օգտագործեց փրկության միջոց, որը հայտնի է որպես Պասեք: Պասեքի ժամանակ Աստված ազատագրեց իսրայելացիներին այնպես, որ այն մատնանշեց ողջ մարդկության ապագա ազատագրումը: 

Սակայն Մովսեսի կոչը միայն իսրայելացիներին եգիպտական ​​ստրկությունից դուրս բերելը չէր։ Նրա պարտականությունը նաև նրանց նոր կյանքի ճանապարհի առաջնորդելն էր։ Այսպիսով, Պասեքից հիսուն օր անց Մովսեսը նրանց տարավ Սինա լեռ, որտեղ նրանք ստացան Օրենքը։

Այսպիսով, որոնք՞ էին Մովսեսի ստացած պատվիրանները։ Ամբողջական Օրենքը բավականին երկար էր՝ 613 առանձնահատուկ պատվիրաններով։ Սակայն Մովսեսը սկզբում ստացավ 90 հատ քարերի հավաքածու, որոնք հայտնի են որպես Տասը Պատվիրանները։ Այս տասը պատվիրանները Օրենքի ամփոփումն էին՝ բարոյական նախապայմանները մինչև բոլոր մյուսները։ Տասը պատվիրանները, մեզ զղջալ համոզելու, Աստծո ակտիվ ուժն են։ Մենք քննարկելու ենք այս թեման հոդվածում։

Տասը պատվիրանները

Ահա Տասը Պատվիրանները, որոնք գրվել են Աստծո կողմից քարի վրա։ Այնուհետև Մովսեսը գրանցել նրանք Աստվածաշնչի «Ելք» գրքում:

Աստված ասաց հետևյալը.

«Ես եմ Տերը՝ քո Աստվածը, որ քեզ հանեցի Եգիպտոսի երկրից՝ ստրկության տնից։

Ինձանից բացի ուրիշ աստվածներ չունենաս։ 

Քեզ համար կուռք չշինես ո՛չ վերևում՝ երկնքում, ո՛չ ներքևում՝ երկրի վրա, և կամ երկրի տակ՝ ջրերի մեջ եղած բաների նմանությամբ։ Նրանց երկրպագություն չանես և չպաշտես նրանց, որովհետև ես՝ քո Տեր Աստվածը, նախանձոտ Աստված եմ, որ հայրերի անօրենության համար պատժում եմ որդիներին՝ մինչև նրանց երրորդ և չորրորդ սերունդը, որոնք ատում են ինձ, և ողորմում եմ նրանց մինչև հազարերորդ սերունդը, որոնք սիրում են ինձ և պահում են իմ պատվիրանները։

Քո Տեր Աստծու անունը զուր տեղը բերանդ չառնես, որովհետև Տերն իր անունը զուր տեղը բերանն առնողին անպատիժ չի թողնի։

Հիշի՛ր հանգստի օրը, որպեսզի սուրբ պահես այն։ Վեց օր աշխատի՛ր և կատարի՛ր քո բոլոր գործերը։ Բայց յոթերորդ օրը քո Տեր Աստծու հանգստի օրն է. դու ոչ մի գործ չանես, ո՛չ դու, ո՛չ քո որդին, ո՛չ քո աղջիկը, ո՛չ քո ծառան ու աղախինը, ո՛չ քո անասունը, ո՛չ էլ քո դռանը եղող օտարականը. որովհետև Տերը վեց օրում ստեղծեց երկինքն ու երկիրը, ծովն ու դրա մեջ բոլոր եղածները, իսկ յոթերորդ օրը հանգստացավ։ Դրա համար Տերն օրհնեց հանգստի օրը և սրբացրեց այն։

Պատվի՛ր քո հորն ու քո մորը, որպեսզի քո կյանքի օրերը երկար լինեն այն երկրի վրա, որ քո Տեր Աստվածը տալու է քեզ։

Մի՛ սպանիր։

Մի՛ շնացիր։

Մի՛ գողացիր։

Քո հարևանի դեմ սուտ վկայություն մի՛ տուր։

Մի՛ ցանկացիր քո հարևանի տունը։ Մի՛ ցանկացիր քո հարևանի կնոջը կամ նրա ծառային կամ նրա աղախնին կամ նրա եզանը կամ նրա էշին և քո հարևանի ոչ մի բանին մի՛ ցանկացիր»։

ԵԼՔ 20: 1-17

Տասը Պատվիրանների Չափանիշը

Մենք երբեմն մոռանում ենք, որ սա պատվիրաններ են, այլ ոչ թե առաջարկություններ։ Բայց որքան պետք է հնազանդվենք այս պատվիրաններին։ Հետևյալ տողերը գրված են Տասը Պատվիրանները տալուց անմիջապես առաջ.

Մովսեսը գնաց դեպի վեր՝ Աստծու մոտ, և Տերը լեռան վրայից կանչեց նրան՝ ասելով. «Այսպե՛ս ասա Հակոբի տանը և հայտնի՛ր Իսրայելի որդիներին…

ԵԼՔ 19:3

Եվ հիմա եթե ամեն ինչում հնազանդվեք իմ ձայնին ու պահեք իմ ուխտը, այդ դեպքում մնացած բոլոր ժողովուրդների միջից իմ հատուկ սեփականությունը կդառնաք, որովհետև ամբողջ երկիրը ինձ է պատկանում

ԵԼՔ 19:5

Մովսեսը հետևյալը գրի է առել,  Տասը պատվիրանները տալուց անմիջապես հետո։

Նա, վերցնելով ուխտի գիրքը, բարձրաձայն կարդաց ժողովրդին։ Նրանք ասացին. «Տիրոջ բոլոր ասածները կանենք և կհնազանդվենք»

ԵԼՔ 24:7

Տասը Հրամաններ՝ ոչ թե բազմաթիվ ընտրություններ

Եկեք մտածենք այս մասին։ Երբեմն դպրոցական քննությունների ժամանակ, ուսուցիչները տալիս են մի քանի հարցեր (օրինակ՝ 20)։ Սակայն հետո նրանք պահանջում են, որ աշակերտները պատասխանեն միայն որոշ հարցերի։ Օրինակ՝ աշակերտները կարող են ընտրել 20 հարցից ցանկացած 15-ը։ Յուրաքանչյուր աշակերտ իր համար ամենահեշտ 15 հարցերը կընտրի։ Այս կերպ ուսուցիչը քննությունը դարձնում է ավելի հեշտ։

Շատերը նույն կերպ են վերաբերվում Տասը պատվիրաններին։ Նրանք կարծում են, որ Աստված, Տասը պատվիրանները տալուց, նկատի է ունեցել. «Փորձեք կատարել այս տասը պատվիրաններից ձեր ընտրած ցանկացած վեցը»։ Մենք այսպես ենք մտածում որովհետև մենք բնազդաբար պատկերացնում ենք, որ Աստված հավասարակշռում է մեր «բարի գործերը» մեր «վատ գործերի» հետ։ Եթե մեր Լավ արժեքները գերազանցում կամ չեզոքացնում են մեր Վատ թերությունները, ապա մենք հույս ունենք, որ սա կբավարարի արժանանալ Աստծո բարեհաճությունը։ Կամ գուցե կարողանանք ստանալ դրախտ գնալու ուղեգիր։ Այս պատճառով մեզանից շատերը փորձում են կրոնական գործունեության միջոցով կրոնական արժեքներ ձեռք բերել։ Այս արարքները հաճախ ներառում են՝ եկեղեցի, մզկիթ կամ տաճար գնալը, աղոթելը, ծոմապահությունը և աղքատներին գումար տալը։ Մենք հույս ունենք, որ այս գործողությունները հավասարացնում են այն պահերին, երբ մենք չենք ենթարկվում Տասը Պատվիրաններից մեկին։

Սակայն, Տասը Պատվիրանների անկեղծ ընթերցումը ցույց է տալիս, որ Աստված այդ նկատի չուներ։ Մարդիկ պետք է հնազանդվեն և պահեն ԲՈԼՈՐ պատվիրանները՝ միշտ։ Այս ամենը կատարելու հսկայական դժվարությունը, շատերին ապստամբել է Տասը Պատվիրանների դեմ։ Հայտնի աթեիստ Քրիստոֆեր Հիչենսը հարձակվել է Տասը Պատվիրանների վրա այս պատճառով.

 «… այնուհետև գալիս են չորս հայտնի «չպետք է կատարել» օրենքները, որոնք կտրականապես արգելում են սպանությունը, շնությունը, գողությունը և կեղծ վկայությունը։ Վերջապես, կա ագահության արգելք, որն արգելում է «մերձավորիդ» … անշարժ գույքի նկատմամբ ցանկությունը։ … Չար գործողությունների դատապարտման փոխարեն կա անմաքուր մտքերի տարօրինակ ձևակերպված դատապարտում … Այն պահանջում է անհնարինը … Մարդը կարող է բռնի կերպով զսպվել չար գործողությունները…, բայց մարդկանց արգելել դրանց մասին մտածելը չափազանց շատ է … Եթե Աստված իսկապես ուզում էր, որ մարդիկ ազատ լինեին նման մտքերից, ապա նա պետք է ավելի զգուշորեն հորիներ այլ մարդկային տեսակ»։ 

Քրիստոֆեր Հիչենս։ 2007։ Աստված մեծ չէ. Ինչպես է կրոնը փչացնում ամեն ինչ։ Էջ 99-100

Ինչո՞ւ Աստված տվեց Տասը Պատվիրանները։

Բայց մտածել, որ Աստված կարող է ընդունել 50%+ ջանք, կա՛մ Աստված սխալ է կատարել՝ պահանջելով անհնարինը, նշանակում է սխալ հասկանալ Տասը Պատվիրանների նպատակը։ Աստված մեզ տվել է Տասը Պատվիրանները՝ մեր խնդիրները բացահայտելու համար։

Եկեք սա օրինակով պատկերացնենք։ Ենթադրենք, որ դուք գետնին ուժեղ ընկել եք և շատ վատ վնասել եք ձեր ձեռքը։ Սակայն դուք ներքին վնասվածքի մասին վստահ չեք։ Ձեր ձեռքի ոսկորը կոտրվա՞ծ է, թե՞ ոչ։ Դուք չգիտեք՝ արդյոք այն կլավանա, թե՞ անհրաժեշտ է գիպս ձեր ձեռքին։ Այնուհետև, դուք ռենտգեն եք անում ձեր ձեռքը, և ռենտգենը բացահայտում է իրական իրավիճակը։ Այո՛, դուք իսկապես կոտրել եք ձեր ձեռքի ոսկորը։ Բայց արդյոք ռենտգենը բուժո՞ւմ է ձեր ձեռքը։ Ձեր ձեռքը լա՞վացել է ռենտգենի շնորհիվ։ Ոչ, ձեր ձեռքը դեռևս կոտրված է։ Բայց հիմա դուք գիտեք, որ այն իսկապես կոտրված է, և դուք պետք է գիպս դնեք՝ այն բուժելու համար։ Ռենտգենը չլուծեց խնդիրը, այլ ընդհակառակը, բացահայտեց այն, որ դուք այժմ կարողանաք այն պատշաճ կերպով բուժել։

Պատվիրանները բացահայտում են Մեղքը

Նմանապես, Աստված մեզ տվել է Տասը Պատվիրանները, որպեսզի մենք կարողանանք մեր ներքին խորը խնդիրը տեսնել՝ մեր մեղքը։ Մեղքը  նշանակում է «վրիպել» նպատակը, որը Աստված ակնկալում է մեզանից՝ մեր վերաբերմունքը ուրիշների, ինքներս մեր և Աստծո նկատմամբ։ Աստվածաշունչն ասում է, որ

Տերը երկնքից նայում է մարդկանց որդիներին, որ տեսնի, թե կլինի՞ արդյոք մի իմաստուն, որ Աստծուն փնտրի։ Բոլորը խոտորվեցին և միասին անպիտան դարձան. բարի գործող չկա, մեկն էլ չկա։ (ՍԱՂՄՈՍՆԵՐ 14:2-3)

Մենք բոլորս ունենք այս ներքին ապականող մեղքի խնդիրը: Սա այնքան լուրջ է, որ Աստված մեր «բարի գործերի» մասին (որոնք, մենք հույս ունենք, որ կչեղարկեն մեր մեղքերը) ասում է.

Մենք ամենքս դարձել ենք անմաքուր մեկի նման, մեր ամբողջ արդարությունը նման է դաշտանի շորի, մենք ամենքս թառամել ենք տերևի պես, և մեր անօրենությունները մեզ քշում-տանում են քամու նման։ (ԵՍԱՅԻ 64:6)

Մեր արդար վաստակը կրոնական ծեսերում, կամ ուրիշներին օգնելիս, դիտվում են միայն որպես «կեղտոտ (դաշտանի) շոր», երբ կշռվում են մեր մեղքերին զուգահեռ։

Սակայն մեր խնդիրը ընդունելու փոխարեն, մենք հակված ենք համեմատվել ուրիշների հետ։ Այսպես անելով մենք մեզ կշռում ենք սխալ չափանիշներով։ Մյուս կողմից, ոմանք ավելի շատ են ձգտում կրոնական արժեքներ ձեռք բերել։ Մյուսները հանձնվում են և պարզապես ապրում հաճույքի համար։ Հետևաբար, Աստված սահմանեց Տասը Պատվիրանները, որպեսզի՝

Հետևաբար օրենքի գործերով ոչ մի մարմին արդար չի հայտարարվի նրա (Տիրոջ) առաջ, որովհետև օրենքի միջոցով է, որ լիարժեքորեն իմանում ենք, թե ինչ է մեղքը։(ՀՌՈՄԵԱՑԻՆԵՐ 3:20)

Մեր կյանքը քննելը և մեր մեղքերը Տասը Պատվիրանների չափանիշներին հակառակ տեսնելը նման է ռենտգենյան նկարահանմանը՝ մեր ձեռքի կոտրված ոսկորը տեսնելու համար։ Տասը Պատվիրանները չեն «լուծում» մեր խնդիրը։ Փոխարենը, նրանք հստակորեն բացահայտում են խնդիրը, որպեսզի մենք ընդունենք Աստծո տված բուժումը։ Ինքնախաբեությունը շարունակելու փոխարեն, Օրենքը թույլ է տալիս ճշգրիտ տեսնել ինքներս մեզ։

Աստծո Նվերը, որը տրվում է զղջման մեջ

Աստծո տված լուծումը, մեղքերի թողության նվերն է։ Նա այն անվճար տալիս է Հիսուս Քրիստոսի մահվան և հարության միջոցով։ Այստեղ գտնվող Հոդվածն ավելի լիարժեք բացատրում է սա։ Աստված պարզապես տալիս է մեզ Կյանքի այս Նվերը, երբ մենք վստահում կամ հավատում ենք Նրա գործին։

գիտենք, որ մարդ օրենքի գործերով չի արդարանում, այլ միայն Հիսուս Քրիստոսի հավատով։ Եվ մենք Հիսուս Քրիստոսին հավատացինք, որպեսզի Քրիստոսի հավատով արդարանանք, ոչ թե օրենքի գործերով, որովհետև օրենքի գործերով ոչ ոք չի արդարանա։ (ԳԱՂԱՏԱՑԻՆԵՐ 2:16)

Մեզ կարող է տրվել արդարություն, ինչպես  Աբրահամին, ով արդարացվեց Աստծո առաջ ։ Սակայն այս պահանջում է մեզ, որ զղջանք։ Զղջալ նշանակում է «փոխել մեր միտքը» և պահանջում է մեղքից հրաժարվել  և դիմել Աստծուն  ու  Նրա առաջարկած նվերին։ Ինչպես Աստվածաշունչը բացատրում է.

Ուրեմն զղջացե՛ք և դարձի՛ եկեք (Աստծուն) որպեսզի ձեր մեղքերը ջնջվեն, որ Տերը թարմություն բերի ձեզ 

ԳՈՐԾՔ ԱՌԱՔԵԼՈՑ 3:19

Ինձ և ձեզ տված խոստումն այն է, որ եթե մենք զղջանք և թեքվենք դեպի Աստված, մեր մեղքերը մեզ դեմ չեն հաշվարկվի։ Դրա փոխարեն, մենք Կյանք կստանանք։

Այդ առաջին Պասեքը և Աբրահամի փորձությունը բացահայտեցին Աստծո ստորագրությունը Նրա ծրագրում մեզ համար: Այն օրը երբ Աստված Տասը Պատվիրանները տվեց Մովսեսին, նույնպես խորհրդանշում է գալը Աստծո Հոգու՝ մեզ համար: Մեր մեջ բնակվող Սուրբ Հոգին, մեզ հնարավորություն է տալիս հետևել Աստծուն այնպես, ինչպես մենք չենք կարող ինքնուրույն: