ԱՄՆ-ում հրեա ռուս ներգաղթյալների որդի Սերգեյ Բրինը և Լարի Փեյջը, ում մայրը հրեա է, 1998 թվականին միասին հիմնադրել են Google-ը։ 2015 թվականին Google-ը վերակազմավորվեց՝ անցնելով իր նորաստեղծ մայր ընկերության՝ «Alphabet»-ի ներքո։ Alphabet-ը 2004 թվականին, հրապարակային դառնալուց հետո, 23 միլիարդ դոլար գնահատված ընկերությունից աճել է մինչև 1.7 տրիլիոն դոլարի արժեք 2022 թվականի սկզբին։ Alphabet-ը դարձել է այդքան արժեքավոր, քանի որ դրա որոնողական հնարավորությունները վերափոխել են մոլորակի ցանկացած վայրից տեղեկատվութույն մուտք գործելու մեր կարողությունը:
Այն, որ երկու աշխարհիկ հրեա տվյալագետ-ռաֆիզիկոսներ պետք է գործարկեն աշխարհը փոխող նման տեղեկատվական տեխնոլոգիա և այն անվանեն «Այբուբեն», իրոնիկ է, երբ հաշվի ենք առնում, թե որտեղից է առաջացել այբուբենը։ Վիքիպեդիան մեզ ասում է.
Այբուբենի պատմությունը սկիզբ է առնել մ.թ.ա. 2-րդ հազարամյակում, Սեմական լեզուների համար Լևանտում օգտագործվող բաղաձայնային գրային համակարգից։ Այսօր աշխարհում օգտագործվող այբուբենային գրերի մեծ մասը, կամ գրեթե բոլորն էլ, սկիզբ են առնել այս սեմական նախալեզվից։ Դրա սկզբնական ծագումը կարելի է տեսնել Հին Եգիպտոսում մշակված նախասինայական գրից, որը ներկայացնում էր Եգիպտոսում Սեմական խոսող աշխատողների և ստրուկների լեզուն։
Հին Եգիպտոսում որպես ստրուկ ապրող սեմական ժողովուրդն առաջինը մշակեց այբուբենը։ Դա հրեաներն էին, որոնք Մովսեսի առաջնորդությամբ ազատագրվեցին եգիպտական ստրկությունից։ «Նախասինայական» գիրը ավելի խորը ուսումնասիրելով՝ մենք իմանում ենք, որ
Այլ կերպ ասած, ամենավաղ «հստակորեն վկայված» այբուբենային գրությունը ծագել է Քանանում (այսինքն՝ Իսրայելում) սեմական (այսինքն՝ հրեական) թագավորությունների ի հայտ գալու հետ մեկտեղ: Քիրբեթ Քեյիֆրայի արձանագրությունը մինչ օրս հայտնաբերված ամենահին այբուբենային գրությունն է: Այն հայտնաբերվել է հին իսրայելական քաղաքում, որը թվագրվում է Դավթի ժամանակներին և թագավորությանը: Այսպիսով, եկեք ամփոփենք մեր իմացածը: Ամենավաղ այբուբենը մշակվել է Եգիպտոսում գտնվող սեմական ստրուկներից (Մովսեսը իսրայելացիներին դուրս է բերում եգիպտական ստրկությունից): Ամենավաղ հայտնաբերված գիրը ծագում է Դավիթ թագավորի ժամանակներում գտնվող իսրայելական քաղաքից:
Քիրբեթ Քեյիֆրա Օստրակոն (կավի վրա գրություն) Հին Իսրայելի Դավիթ թագավորի ժամանակներից։ Ամենավաղ հստակորեն վկայված այբուբենի գրությունը։
Եթե ոչ անմիջական մշակողները, ապա հին իսրայելացիները, անկասկած, կենտրոնական դեր են խաղացել առաջին այբուբենի մշակման գործում: Նրանց «պալեո-եբրայական» այբուբենից հետո առաջացել են արամեերեն, բրահմական, հուներեն, լատիներեն, արաբերեն և այլ ժամանակակից այբուբենները, որոնք այսօր օգտագործվում են ամբողջ աշխարհում: Տառերի անվանումները նույնիսկ այսօր ցույց են տալիս այդ կապը: Մեր այբուբենի առաջին տառը՝ «ա»-ն, համապատասխանում է հին հունական այբուբենի առաջին տառին՝ «Ալֆա-α»-ին: Եբրայական այբուբենի առաջին տառը՝ «ալեֆ-א», և կիրիլիկա այբուբենի առաջին տառը՝ «a»-ն, նույնպես համապատասխանում են:
Հրեական ներդրումը այսօրվա և երեկվա Այբուբենների մեջ
Այսպիսով, ապացույցները ցույց են տալիս, որ հին հրեաները նպաստել են քաղաքակրթության զարգացմանը՝ մշակելով և այնուհետև տարածելով այբուբենը որպես գրային համակարգ: Եվ այսօր, Լարի Փեյջի և Սերգեյ Բրինի ղեկավարությամբ, հրեաները կրկին իրենց ներդրումն են ունեցել մարդկությանը իրենց Alphabet (անգլերենից թարկմանված՝ այբուբեն բառ) տեղեկատվական տեխնոլոգիաների ընկերության միջոցով: Ինչպես նրանք նշում են
Մեզ դուր եկավ «Alphabet» անվանումը, քանի որ այն նշանակում է տառերի հավաքածու, որը ներկայացնում է լեզուն, մարդկության ամենակարևոր նորարարություններից մեկը, և որը հիմքն է հանդիսանում Google որոնման միջոցով ինդեքսավորման համար։
Մենք ուսումնասիրել ենք Հիսուսին իր ծագման ժողովրդի՝ հրեաների հետ կապված։ Սակայն այստեղ պետք է կանգ առնենք և մտածենք այն հսկայական ներդրման մասին, որը հրեաները ունեցել են մարդկության վրա։ Այն, որ քաղաքակրթությունը հիմնված է օրենքի գերակայության վրա, որտեղ ոչ ոք օրենքից վեր չէ, որտեղ հասարակությունը ներգրավված է իր քաղաքացիների կրթության մեջ, մասամբ պայմանավորված է եղել հրեաների ազդեցությամբ։ Հիմա մենք իմանում ենք, որ պարզ, բայց խորապես հզոր այբուբենը հրեա ժողովրդի նվերն է աշխարհին։
Գերազանցող Այբուբենը
Սակայն դեռևս կա երրորդ այբուբենը, որը նույնպես հրեական ծագում ունի, որը առաջարկվել է աշխարհին։ Մեր համատեքստում նկատի ունեցեք «Այբուբեն» բառի հետևյալը։
«Ես եմ Ալֆան և Օմեգան,ասում է Տերը՝ Աստված, նա, որ կա, եղել է և գալիս է՝ Ամենակարողը»։
ՀԱՅՏՆՈՒԹՅՈՒՆ 1:8
Աստված Ինքն Իրեն նկարագրում է որպես «Ալֆա» (հունական այբուբենի առաջին տառը) և «Օմեգա» (վերջին տառը): Սա նման է ասելուն. «Ես ամեն ինչի Ա-ից մինչև Ֆ-ն եմ, գերազանցում եմ գիտելիքը, ժամանակը և զորությունը»: Նույն գրքում ավելի ուշ մենք տեսնում ենք Հիսուսին, ով ասում է.
Ես եմ Ալֆան ու Օմեգան, Սկիզբն ու Վերջը, Առաջինն ու Վերջինը»։
ՀԱՅՏՆՈՒԹՅՈՒՆ 22:13
Հիսուսն օգտագործում է նույն տերմինը։ Նա օգտագործում է այբուբենը որպես հարթակ՝ ինքն իրեն նույնը հայտարարելու համար, ինչ «Տեր Աստվածը», ով ավելի վաղ օգտագործել էր այդ արտահայտությունը։
Ինչպե՞ս հասկանալ, առավել ևս՝ հավատալ այն ամենին։
Մեր Ֆիզիկական Իրականությունը Վիրտուալ Իրականության տեսանկյունից
Alphabet-ի և Meta-ի նման ընկերությունների կողմից առաջարկվող տեղեկատվական տեխնոլոգիաների հարթակների արագ աճը նոր պատկերացում է տալիս այս հարցի վերաբերյալ: Տեղեկատվական տեխնոլոգիաները մարդկությանը հասցրել են վիրտուալ իրականության Meta-Verses-ի ստեղծման շեմին, որոնք մեր սեփական ֆիզիկական իրականության հետ զուգահեռներով։ Փիլիսոփաներն այժմ հարցեր են բարձրացնում մտքի և իրականության մասին՝ ելնելով այս զարգացումներից: Ինչպես բացատրում է BBC-ն.
Գերհզոր էակների (ՏՏ ընկերությունների) կողմից գործարկվող սիմուլյացիան շատ առումներով համարժեք է աստվածային էակի կողմից ստեղծված Տիեզերքին։ Եվ դա նմանատիպ հարցեր է առաջացնում, հատկապես, եթե պարզվի, որ դուք այդ գերհզոր էակներից մեկն եք։ Ի՞նչ տեսակի ռիսկեր և պատասխանատվություններ են ուղեկցում աստվածային ուժերին, որոնք կապված են սիմուլյացիոն աշխարհների կառավարման հետ։
… պատկերացրեք անփորձ օգտատիրոջ վիրտուալ միջավայրի, ով, օրինակ, չգիտի, որ իր հետ զրուցող ավատարը կառավարվում է կորպորատիվ արհեստական բանականության կողմից, այլ ոչ թե մարդու կողմից: Սա այն իրավիճակն է, որտեղ տեղեկատվական ասիմետրիան՝ այն փաստը, որ օգտատերը խորապես խաբված է փոխազդեցության բնույթի վերաբերյալ, կարող է կապված լինել բոլոր տեսակի մանիպուլյացիաների կամ շահագործման հետ: Համեմատեք սա վիրտուալ միջավայրի փորձառու օգտատիրոջ հետ, ով ժամանակ է անցկացնում (մարդկային) ընկերների կողմից կառավարվող որոշ ավատարների, ինչպես նաև արհեստական բանականության կողմից կառավարվող ավատարի հետ, որը նրանց պատմություններ է պատմում վիրտուալ խարույկի մոտ: Սա բոլորովին այլ հեռանկար է: Այստեղ տեղի է ունենում կյանքը հարստացնող արհեստական աշխարհի հանդիպում՝ դրա հաճույքները բխում են ճշմարտանմանության և հորինվածության գիտակցական համադրությունից:
Կորպորատիվ արհեստական բանականությունը՝ իրենց մետա-տարբերակի «ստեղծողը», կարող է մտնել վիրտուալ իրականության մեջ որպես ալգորիթմով աշխատող ավատար։ Երբ դա անում է, կա զգացողություն, որ արհեստական բանականության ավատարը պետք է ինքն իրեն հայտարարի պարզ մարդկային ավատարներին։ Դա չանելը կլինի անարդար, կարծում են բարոյագետներն ու փիլիսոփաները, ովքեր խորհում են, թե ինչ հանդիպումներ կարող ենք ակնկալել առաջիկա վիրտուալ իրականության մետա-տարբերակներում։
Հիսուսը Վիրտուալ Իրականության տեսակյունից
Հիմա դիտարկենք Հիսուսի հետևյալ քարոզը այդ տեսանկյունից:
«Ճշմարիտ, ճշմարիտ եմ ասում ձեզ. ով ոչխարների փարախը դռնով չի մտնում, այլ ուրիշ տեղով է բարձրանում, նա գող է ու ավազակ։ Սակայն ով դռնով է մտնում, նա ոչխարների հովիվն է։ Դռնապանը նրա համար բացում է դուռը, և ոչխարները լսում են նրա ձայնը։ Նա իր ոչխարներին կանչում է անուն առ անուն և նրանց դուրս է հանում։ Եվ երբ իր բոլոր ոչխարներին դուրս է հանում, գնում է նրանց առջևից, իսկ ոչխարները հետևում են նրան, որովհետև ճանաչում են նրա ձայնը։ Բայց օտարի հետևից չեն գնա, այլ նրանից կփախչեն, որովհետև օտարների ձայնը չեն ճանաչում»։ Հիսուսը նրանց այս առակն ասաց, բայց նրանք չէին հասկանում, թե ինչի՛ համար էր նա այդ ասում իրենց։
Հիսուսը դարձյալ ասաց նրանց. «Ճշմարիտ, ճշմարիտ եմ ասում ձեզ. ես եմ ոչխարների դուռը։ Բոլոր նրանք, ովքեր ինձանից առաջ են եկել, գողեր ու ավազակներ են, ուստի ոչխարները նրանց չեն լսել։ Ես եմ դուռը. եթե մեկն իմ միջով ներս մտնի, կփրկվի. կմտնի, կելնի և արոտ կգտնի։Գողը գալիս է միայն գողանալու, մորթելու և ոչնչացնելու համար, սակայն ես եկա, որ իմ ոչխարները կյանք ունենան և առատ կյանք։
Ես եմ բարի հովիվը. բարի հովիվը իր կյանքն է տալիս ոչխարների համար։ Բայց վարձկանը, որ հովիվ չէ, և ոչխարներն էլ իրենը չեն, երբ տեսնում է, որ գայլը գալիս է, թողնում է ոչխարներին ու փախչում։ Եվ գայլը հափշտակում է նրանց ու ցրում։ Իսկ վարձկանը փախչում է, որովհետև վարձկան է և ոչխարներին հոգ չի տանում։
Ես եմ բարի հովիվը, և ես ճանաչում եմ իմ ոչխարներին, ու նրանք էլ ճանաչում են ինձ։ Ինչպես Հայրն է ինձ ճանաչում, ես էլ ճանաչում եմ Հորը և իմ կյանքը տալիս եմ ոչխարների համար։ Ուրիշ ոչխարներ էլ ունեմ, որոնք այս փարախից չեն. նրանց ևս պետք է առաջնորդեմ, և իմ ձայնը կլսեն ու կդառնան մեկ հոտ՝ մեկ հովիվով։ Իմ Հայրն ինձ սիրում է այն բանի համար, որ ես իմ կյանքը տալիս եմ, որպեսզի այն վերստին ստանամ։ Այն ինձանից ոչ ոք չի վերցնում, այլ ես ինքս եմ այն տալիս. ես իշխանություն ունեմ այն տալու և իշխանություն ունեմ վերստին այն վերցնելու. ես այս պատվերն իմ Հորից եմ ստացել»։
Արդ, այս խոսքերի պատճառով հրեաների մեջ դարձյալ բաժանում առաջացավ։ Նրանցից շատերն ասում էին. «Նա դև ունի և խելագար է. ինչո՞ւ եք նրան լսում»։
Ուրիշներն էլ ասում էին. «Այս խոսքերը դիվահարի խոսքեր չեն. մի՞թե դևը կարող է կույրի աչքերը բացել»։
Հիսուսի պնդումների շուրջ հետագա հակասություններ
Այդ ժամանակ Երուսաղեմում Նվիրման տոնն էր։ Ձմեռ էր։ Հիսուսը քայլում էր տաճարում՝ Սողոմոնի սրահում։ Հրեաները նրա շուրջը հավաքվեցին ու ասացին. «Մինչև ե՞րբ ես մեզ անորոշության մեջ պահելու. եթե դու ես Քրիստոսը, համարձակ ասա՛ մեզ»։
Հիսուսը նրանց պատասխանեց. «Ձեզ ասացի, ու չեք հավատում. այն գործերը, որ իմ Հոր անունով կատարում եմ, դրանք իմ մասին են վկայում։ Բայց դուք չեք հավատում, որովհետև իմ ոչխարներից չեք։ Իմ ոչխարներն իմ ձայնը լսում են, ու ես նրանց ճանաչում եմ, և նրանք գալիս են իմ հետևից։ Եվ ես նրանց հավիտենական կյանք եմ տալիս, և նրանք հավիտյան չեն կորչի, ու ոչ ոք նրանց իմ ձեռքից չի հափշտակի։ Իմ Հայրը, որ նրանց ինձ տվեց, բոլորից մեծ է։ Ոչ ոք չի կարող նրանց իմ Հոր ձեռքից հափշտակել։ Ես և Հայրը մի ենք»։
Հրեաները դարձյալ քարեր վերցրին, որ նրան քարկոծեն։ Հիսուսը նրանց ասաց. «Ձեզ բազում բարի գործեր ցույց տվեցի իմ Հոր կողմից. դրանցից ո՞ր գործի համար եք ինձ քարկոծում»։
Հրեաները պատասխանեցին. «Քեզ ոչ թե բարի գործի համար ենք քարկոծում, այլ հայհոյության, որ դու, մարդ լինելով, ինքդ քեզ Աստծած ես դրաձնում»։
Հիսուսը նրանց պատասխանեց. «Ձեր օրենքում գրված չէ՞. ‘Ես ասացի՝ աստվածներ եք’։ Գրքում աստվածներ են կոչվում նրանք, որոնց ուղղված է Աստծու խոսքը։ Իսկ այն, ինչ գրված է Գրքում, չի կարող ջնջվել։ Նրան, ում Հայրը սրբացրեց ու աշխարհ ուղարկեց, դուք ասում եք՝ հայհոյում ես. նրա՞ համար, որ ասացի, թե Աստծու Որդին եմ։ Եթե իմ Հոր գործե՛րը չեմ կատարում, ինձ մի՛ հավատացեք։ Իսկ եթե կատարում եմ, թեկուզ ինձ չհավատաք, գոնե գործերի՛ն հավատացեք, որպեսզի իմանաք ու ճանաչեք, որ Հայրն իմ մեջ է, ու ես՝ Հոր մեջ»։ Դարձյալ ուզում էին բռնել Հիսուսին, բայց նա ազատվեց նրանց ձեռքից։
ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ 10: 1-39
Էթիկայի մասնագետները կոչ են անում վիրտուալ իրականության ստեղծողներին բացահայտ հայտարարել իրենց ցանկացած ավատարի մասին, որը ծագում է իրենցից՝ արհեստական բանականության ստեղծողներից։ Այս լույսի ներքո Հիսուսի Հոր կողմից ուղարկված լինելու մասին հայտարարությունները լիովին տրամաբանական են։ Նա պատասխանատվություն ստանձնեց իր լսողների հետ լիարժեք «տեղեկատվական համաչափության» համար։
Հիսուսը որպես Աստծո «Խոսք»
Սա է նկատի ունենում Ավետարանը, երբ Հիսուսին ներկայացնում է որպես «Աստծո Խոսք»։
Սկզբում էր Խոսքը, Խոսքը Աստծու հետ էր, և Խոսքը աստված էր: Նա սկզբում Աստծու հետ էր: Ամեն ինչ նրա միջոցով ստեղծվեց,և առանց նրա ոչինչ չստեղծվեց։ Այն, ինչ ստեղծվեց նրա միջոցով, կյանքն էր, և կյանքը մարդկանց լույսն էր: Լույսը փայլում է խավարում, և խավարը չի հաղթում նրան։
Մի մարդ կար՝ Աստծու կողմից ուղարկված. նրա անունը Հովհաննես էր։ Նա եկավ վկայության համար, որ վկայություն տա լույսի մասին, որպեսզի ամեն տեսակ մարդիկ նրա միջոցով հավատան: Նա չէր այդ լույսը, բայց եկավ, որ վկայություն տա այդ լույսի մասին։
Ճշմարիտ լույսը, որն ամեն տեսակ մարդու լուսավորում է, դեռ պետք է աշխարհ գար։ Նա աշխարհում էր, և աշխարհը նրա միջոցով ստեղծվեց, սակայն աշխարհը չճանաչեց նրան։ Նա իր տուն եկավ, բայց իր ժողովուրդը չընդունեց նրան: Իսկ նրանց, ովքեր ընդունեցին, իրավունք տվեց՝ Աստծու զավակներ լինելու, քանի որ հավատում էին նրա անվանը, և նրանք ծնվեցին ոչ թե մարդկային ծնողներից կամ նրանց կամքով, այլ Աստծուց։
Խոսքը մարմին դարձավ ու բնակվեց մեր մեջ, և մենք նրա փառքը տեսանք, փառք, որը միածին որդին է ունենում հորից։ Նա լի էր անզուգական բարությամբ ու ճշմարտությամբ:
(Հովհաննեսը վկայեց նրա մասին։ Նա էր, որ բարձրաձայն ասում էր. «Ինձանից հետո եկողը ինձանից առաջ անցավ, քանի որ նա ինձանից առաջ գոյություն ուներ»)։ Բոլորիս հանդեպ նա առատորեն անզուգական բարություն դրսևորեց, քանի որ նա լի է անզուգական բարությամբ: Օրենքը Մովսեսի միջոցով տրվեց, իսկ անզուգական բարությունը և ճշմարտությունը Հիսուս Քրիստոսի միջոցով եղան։ Ոչ մի մարդ երբևէ չի տեսել Աստծուն. միայն միածին աստվածը, որ Հոր գրկում է, նա՛ հայտնեց նրա մասին։
ՀՈՎՀԱՆՆԵՍ 1:1-18
Համակարգչային կոդը հիմնարար տեղեկատվության աղբյուրն է, որի վրա խոշոր տեխնոլոգիական ընկերությունները կառուցում են իրենց վիրտուալ իրականությունը: Նույն կերպ, Ավետարանը Հիսուսին ներկայացնում է որպես մեր ֆիզիկական իրականությունը մշակած տեղեկատվության աղբյուր: Այսպիսով, այն նրան ներկայացնում է որպես Աստծո «Խոսք»: Ի հայտ եկող ՏՏ (տեղեկատվական տեխնոլոգիաներ) վիրտուալ իրականությունները ծրագրավորելու համար անհրաժեշտ հսկայական տաղանդի, հմտությունների և աշխատանքի իմացությունը մեզ տեղեկացնում է մեր ֆիզիկական իրականությունը ստեղծելու համար անհրաժեշտ ամբողջական գիտելիքների մասին՝ սկսած Ա-ից մինչև Ֆ-ն:
Գերազանց Իրականություն
Սակայն Ավետարանը չի սահմանափակվում միայն մեր ֆիզիկական իրականության աղբյուրը նշելով։ Այն նկարագրում է մեկ այլ իրականություն, որն ավելի հիմնարար է, քան սա։ Ինչպես Հիսուսն ասաց.
Դարձյալ ասաց նրանց. «Ես հեռանում եմ։ Դուք կփնտրեք ինձ, սակայն կմեռնեք ձեր մեղքի մեջ։ Ուր որ ես գնում եմ, դուք չեք կարող գալ»։
Այդ ժամանակ հրեաները սկսեցին ասել. «Մի՞թե ինքն իրեն սպանելու է, որովհետև ասում է, թե՝ «ուր որ ես գնում եմ, դուք չեք կարող գալ»:
Իսկ նա շարունակեց. «Դուք ներքևից եք, ես վերևից եմ։ Դուք այս աշխարհից եք, ես այս աշխարհից չեմ: Դրա համար էլ ասացի ձեզ, թե՝ կմեռնեք ձեր մեղքերի մեջ: Եթե չհավատաք, որ ես եմ նա, որ պիտի գար, կմեռնեք ձեր մեղքերի մեջ»:
Նրանք հարցրին. «Դու ո՞վ ես»։
Հիսուսը նրանց ասաց. «Նա, որ սկզբից ևեթ շարունակ խոսում էր ձեզ հետ։ Ձեր մասին խոսելու և դատելու շատ բան ունեմ։ Սակայն նա, ով ինձ ուղարկել է, ճշմարիտ է, և ինչ որ լսել եմ նրանից, այն եմ խոսում աշխարհում»։
Նրանք չհասկացան, որ Հոր մասին էր խոսում իրենց հետ։ Ուստի Հիսուսն ասաց. «Երբ մարդու Որդուն բարձրացնեք, այն ժամանակ կիմանաք, որ ես նա եմ, որ պիտի գար, և որ ինքս ինձանից ոչինչ չեմ անում, այլ ինչ որ Հայրը սովորեցրեց ինձ, այն եմ խոսում: Ինձ ուղարկողը ինձ հետ է. նա ինձ մենակ չի թողել, որովհետև ես միշտ նրան հաճելի բաներն եմ անում»: Նրա այս խոսքերը լսելով՝ շատերը սկսեցին հավատալ նրան:
.jpg){kind=link}
